the doctors blog

Μεταμοσχεύσεις και δωρεά οργάνων σώματος

Μεταμόσχευση

Χρήσιμες ερωτήσεις κι απαντήσεις γύρω από τη μεταμόσχευση και τη δωρεά οργάνων


Τι είναι μεταμόσχευση;


Η μεταμόσχευση αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες κατακτήσεις της ιατρικής του 20ού αιώνα και έχει καθιερωθεί πλέον σήμερα ως μία θεραπευτική πρακτική. Επιτρέπει την αποκατάσταση των λειτουργιών του σώματος που μέχρι εκείνη τη στιγμή είχαν χαθεί και σε μερικές περιπτώσεις είχαν μερικώς υποκατασταθεί με μία μηχανικού τύπου μέθοδο (π.χ. αιμοκάθαρση). Συγκεκριμένα η μεταμόσχευση είναι η εγχείρηση κατά την οποία υγιή όργανα, ιστοί ή κύτταρα μεταφέρονται από έναν εκλιπόντα ή ζωντανό δότη σε έναν χρονίως πάσχοντα ασθενή, με σκοπό την αποκατάσταση της λειτουργίας κάποιου οργάνου του που βρίσκεται σε ανεπάρκεια.

Ποια όργανα, ιστοί ή κύτταρα μπορούν να μεταμοσχευτούν;


Τα όργανα τα οποία μπορούν να μεταμοσχευτούν είναι οι νεφροί, η καρδιά, το ήπαρ, οι πνεύμονες, το πάγκρεας και τμήμα του λεπτού εντέρου. Ιστοί και κύτταρα που μπορούν να μεταμοσχευτούν, είναι το δέρμα, τα οστά, οι χόνδροι, οι βαλβίδες της καρδιάς, ο κερατοειδής χιτώνας του οφθαλμού, αιμοποιητικά κύτταρα κ.α. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι δύο νεφροί μεταμοσχεύονται σε δύο ασθενείς. Το ίδιο συμβαίνει και με τους πνεύμονες, ενώ και το ήπαρ μπορεί να χωριστεί και να μεταμοσχευθεί σε δύο διαφορετικούς λήπτες.

Ποια είναι η διαφορά μεταξύ «δωρητή» και «δότη» οργάνων;


Δωρητής οργάνων είναι ο ενήλικος πολίτης που δηλώνει εν ζωή ότι μετά τον θάνατό του θα ήθελε να βοηθήσει ασθενείς συνανθρώπους του, προσφέροντας τα όργανά του προς μεταμόσχευση. Ο δωρητής οργάνων κατέχει την «Κάρτα Δωρητή Οργάνων». Δότης οργάνων είναι ο εκλιπών από τον οποίο αφαιρείται τουλάχιστον ένα όργανό του προς μεταμόσχευση, ή, ο εν ζωή πολίτης που δίνει ένα όργανό του ή ιστό του προς μεταμόσχευση σε συγγενή του, με βάση την ισχύουσα νομοθεσία.


Μπορώ να δωρίσω κάποιο όργανο ενώ είμαι ακόμα στη ζωή;


ΝΑΙ: Σε ιδιαίτερες περιπτώσεις μπορεί να δοθεί από ζώντα δότη ένα νεφρό σε έναν συγγενή δευτέρου βαθμού εξ αίματος σε ευθεία ή πλάγια γραμμή (σύμφωνα με το ν. 2737/1999 περί μεταμοσχεύσεων) και αυτό διότι ο άνθρωπος μπορεί να ζήσει φυσιολογικά και με ένα μόνο νεφρό. Επίσης μπορεί να μεταμοσχευθεί μέρος του ήπατος, μέρος του πνεύμονα ή μέρος του λεπτού εντέρου. Μεταμόσχευση από ζώντα δότη γίνεται και στα αιμοποιητικά κύτταρα (μυελός των οστών). Ο περιορισμός στο βαθμό της συγγένειας δεν ισχύει στη μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων (μυελού των οστών).

Μπορώ να κάνω δωρεά μετά θάνατον προς ένα συγκεκριμένο πρόσωπο;


ΟΧΙ: Η κατευθυνόμενη δωρεά ιστών και οργάνων μετά το θάνατο του δότη δεν επιτρέπεται να γίνεται προς ορισμένο λήπτη. Υπόδειξη του λήπτη από το δωρητή σώματος ή οργάνων δεν λαμβάνεται υπόψη, αλλά ακολουθείται η καθορισμένη σειρά προτεραιότητας μεταξύ των υποψηφίων ληπτών.


Γιατί πρέπει να ενημερώσω την οικογένειά μου ότι έγινα δωρητής οργάνων;


Για να μην επιβαρύνονται οι συγγενείς του εκλιπόντα με την ευθύνη μίας τόσο κρίσιμης απόφασης τη δύσκολη στιγμή της απώλειάς του, αφού η απόφαση αυτή είναι κάτι προαποφασισμένο από τον ίδιο τον εκλιπόντα. Συνήθως μάλιστα γίνεται σεβαστή με ανακούφιση από τους οικείους του ως εκπλήρωση της τελευταίας επιθυμίας του.

Αν έχω κάρτα δωρητή, μπορούν οι συγγενείς μου, μετά τον θάνατό μου, να αρνηθούν τη δωρεά των οργάνων μου;


Απαραίτητη προϋπόθεση για την έναρξη της διαδικασίας δωρεάς των οργάνων, εκτός από την πιστοποίηση του εγκεφαλικού θανάτου, είναι η συναίνεση των συγγενών α΄ βαθμού του εκλιπόντος, ανεξάρτητα εάν αυτός είχε κάρτα δωρητή ή όχι. Η συναίνεση ζητείται για λόγους πρωτίστως ηθικούς. Σε καμία περίπτωση τα μέλη της οικογένειας δεν θα πρέπει να επιβαρυνθούν ακόμη περισσότερο ψυχολογικά με την έναρξη της διαδικασίας της δωρεάς χωρίς τη συγκατάθεσή τους. Επίσης, σε περίπτωση που για την έναρξη της διαδικασίας της δωρεάς αρκούσε μόνο η κάρτα δωρητή του εκλιπόντος χωρίς να απαιτείται η συναίνεση των συγγενών, η δημοσιοποίηση των αντιδράσεων των συγγενών στα Μ.Μ.Ε. θα  επέφερε ανεπανόρθωτο πλήγμα για την ιδέα της δωρεάς οργάνων. Είναι προτιμότερο να «χαθεί» ένας δότης, παρά να δημοσιοποιηθεί κάτι που θα αμαύρωνε την ιδέα της δωρεάς οργάνων. Αξίζει να σημειωθεί ότι από την ίδρυση του Ε.Ο.Μ. έως σήμερα, ΠΟΤΕ δεν έχει αρνηθεί να συναινέσει οικογένεια εκλιπόντος που ήταν δωρητής οργάνων.

Μπορώ να συμφωνήσω να δωρίσω κάποια όργανα ενώ κάποια άλλα όχι;


ΟΧΙ: Ο δωρητής οργάνων δηλώνει την πρόθεσή του μέσω της κάρτας δωρητή για ΟΛΑ του τα όργανα. Αν έχει κάποια ιδιαίτερη επιθυμία ή αντίρρηση επ’ αυτού θα πρέπει να το έχει δηλώσει στους συγγενείς του, οι οποίοι θα κληθούν να συναινέσουν ή θα πρέπει να ενημερώσει ο ίδιος εγγράφως και ρητώς τον Ε.Ο.Μ. (π.χ. «δεν επιθυμώ τη δωρεά των κερατοειδών μου»).

Ποιος θα πάρει τα όργανά μου αν γίνω δωρητής;


Η κατανομή των μοσχευμάτων στους Υποψήφιους Λήπτες του Εθνικού Μητρώου που τηρείται στον Ε.Ο.Μ., διενεργείται αφενός αναλόγως με το όργανο που μεταμοσχεύεται και αφετέρου βάσει ορισμένων κριτηρίων, όπως: η ομάδα αίματος, η ιστοσυμβατότητα μεταξύ δότη και ληπτών, ο χρόνος αναμονής, το ιατρικώς πιστοποιούμενο επείγον της κατάστασης των υποψήφιων ληπτών, η ηλικία και οι σωματομετρικές διαστάσεις. Οι λίστες προκύπτουν από ειδικό αδιάβλητο μηχανογραφημένο σύστημα του Ε.Ο.Μ. και στη συνέχεια ο Ε.Ο.Μ. ενημερώνει τα μεταμοσχευτικά κέντρα για το ποιοι είναι ανά όργανο οι καταλληλότεροι λήπτες, με βάση τα παραπάνω κριτήρια. Η κατανομή των οργάνων σε κάθε περιστατικό δωρεάς οργάνων ελέγχεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα από Ειδική Επιτροπή Κατανομής Μοσχευμάτων η οποία απαρτίζεται από εκπροσώπους του Υπουργείου Υγείας, μέλη του Δ.Σ. του Ε.Ο.Μ. και ειδικούς επιστήμονες από το χώρο των μεταμοσχεύσεων.

Επειδή γνωρίζουν ότι θέλω να γίνω δωρητής οργάνων θα με αφήσουν να πεθάνω ;


ΟΧΙ: Η έναρξη της μεταμοσχευτικής διαδικασίας προϋποθέτει την πιστοποίηση θανάτου. Η εκπαίδευση του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού βασίζεται στην αρχή ότι «η δωρεά οργάνων έρχεται πάντα δεύτερη σε σχέση με τους βασικούς ιατρικούς χειρισμούς. Προέχει η επιβίωση του ασθενούς και όλες οι προσπάθειες εστιάζονται σε αυτό».

Πώς οργανώνεται η διαδικασία δωρεάς οργάνων προς μεταμόσχευση;


Απαραίτητη προϋπόθεση για την εκκίνηση οποιασδήποτε διαδικασίας είναι η πιστοποίηση του Εγκεφαλικού Θανάτου. Σύμφωνα με το ν. 2737/1999, στη περίπτωση διάγνωσης του θανάτου, ο θεράπων ιατρός ενημερώνει τον Ε.Ο.Μ. για το θάνατο, καθώς και τους συγγενείς τού εκλιπόντος για τη δυνατότητα δωρεάς ιστών και οργάνων με σκοπό τη μεταμόσχευση, ώστε να εκφράσουν τη συναίνεση ή την άρνησή τους, αν ο εκλιπών δεν είχε εν ζωή εγγράφως συναινέσει (Κάρτα Δωρητή) ή είχε αποκλείσει τη Δωρεά Οργάνων. Μόνο υπό αυτές τις συνθήκες και εφόσον γνωστοποιηθεί εγγράφως στον Ε.Ο.Μ. η πρόθεση της Δωρεάς Οργάνων, τότε μόνο ενεργοποιείται η διαδικασία της Δωρεάς από τον δότη στους υποψήφιους λήπτες, η οποία συντονίζεται αποκλειστικά και μόνο από τον Ε.Ο.Μ. Ο Ε.Ο.Μ., ως κεντρικός συντονιστικός φορέας, καλεί χειρουργικές ομάδες από τα αρμόδια μεταμοσχευτικά κέντρα ανά όργανο, να μεταβούν στο νοσοκομείο του δότη για την λήψη των οργάνων και συντονίζει όλες τις απαραίτητες διαδικασίες μετακίνησης και ασφαλούς μεταφοράς των μοσχευμάτων, διασφαλίζοντας τη δίκαιη κατανομή τους στους κατάλληλους λήπτες.

Το κόστος της μεταμόσχευσης το πληρώνει η οικογένεια του δότη;


ΟΧΙ: Μετά τη διάγνωση εγκεφαλικού θανάτου, κάθε δαπάνη απαραίτητη για την αφαίρεση, μεταφορά και συντήρηση κυττάρων, ιστών και οργάνων από ζώντα ή νεκρό δότη με σκοπό τη μεταμόσχευση, βαρύνει τον ασφαλιστικό οργανισμό του λήπτη ή του υποψήφιου λήπτη. Αν αυτός είναι οικονομικά αδύνατος και ανασφάλιστος, οι δαπάνες καλύπτονται από ειδική πίστωση του Υπουργείου Υγείας.

Η αφαίρεση οργάνων, ιστών ή κυττάρων παραμορφώνει το σώμα;


ΟΧΙ: Το σώμα του δότη αντιμετωπίζεται πάντα με σεβασμό. Η όλη διαδικασία διενεργείται με μεγάλη προσοχή από χειρουργούς και εκπαιδευμένο προσωπικό, χωρίς να παραμορφώνει το σώμα, την όψη ή τα χαρακτηριστικά κατά την παράδοσή του στους συγγενείς για τη διαδικασία της κηδείας.

Υπάρχουν θρησκευτικές αντιρρήσεις για τη μεταμόσχευση;


Οι περισσότερες θρησκείες, όπως λ.χ. ο Χριστιανισμός, ο Βουδισμός, ο Ιουδαϊσμός έχουν θετική θέση απέναντι στις μεταμοσχεύσεις. Η Ελληνική Ορθόδοξη εκκλησία αντιμετωπίζει τις μεταμοσχεύσεις με ιδιαίτερη κατανόηση και θεωρεί ότι: «η δωρεά οργάνων από εγκεφαλικώς νεκρούς δότας καθώς και η νηφάλια και συνειδητή απόφασις υγιούς ανθρώπου όπως προσφέρει κάποιο όργανό του εις πάσχοντα συνάνθρωπον, ως πράξεις φιλαλληλίας και αγάπης, είναι σύμφωνοι με την διδασκαλίαν και το φρόνημα της Εκκλησίας μας». Ωστόσο, αν κάποιος έχει αμφιβολίες, μπορεί να το συζητήσει με τον πνευματικό του πατέρα.

Πηγή: http://www.moh.gov.gr/articles/news/798-eyrwpaikh-hmera-metamosxeysewn
×

Μεταμοσχεύσεις και δωρεά οργάνων σώματος
Δωρεά οργάνων σώματος και μεταμοσχεύσεις
Περίληψη
Παγκόσμια ημέρα δωρεάς οργάνων σώματος και μεταμοσχεύσεων μας δίνεται η ευκαιρία να ενημερωθούμε και να απαντήσουμε σε ερωτήματα σχετικά γύρω από αυτό το θέμα.
Ειδικότητα
Σύνταξη
Τροποποίηση: Τρίτη, 30 Οκτωβρίου 2018
Γλώσσα: ελληνικά
Αξιολόγηση
Βαθμός5,0/5 (σε 1 αξιολογήσεις)
Για να αξιολογήσετε επιλέξτε το επιθυμητό αστέρι

Κωδικός επιβεβαίωσης, γράψτε τους χαρακτήρες που βλέπετε στην εικόνα

Σχετικά με:
δωρεά οργάνων, μεταμόσχευση, δωρεά σώματος, εθνικός οργανισμός μεταμοσχεύσεων, δωρεά αίματος, δωρεά μυελού
Το άρθρο έχει ελεχθεί από:
TheDoctors Medical Organization
Τρίτη, 30 Οκτωβρίου 2018
Σκοπός συγγραφής
Ενημέρωση κοινού (δεν αποτελεί πρόταση ή υποκατάσταση ιατρικής θεραπείας)
×
×
e-mail
Όνομα χρήστη
google profile
Όνομα
Επώνυμο
Ψευδώνυμο
Hμερομηνία γεννήσεως
Λίγα λόγια
×
Τρέχον συνθηματικό
Νέο συνθηματικό
Επαλήθευση νέου συνθηματικού
×
e-mail
Όνομα χρήστη
Συνθηματικό
Επαλήθευση συνθηματικού
google profile
Όνομα
Επώνυμο
Ψευδώνυμο
Hμερομηνία γεννήσεως
Λίγα λόγια